Mục lục
FOMO, FUD là 2 thuật ngữ về hội chứng (hiệu ứng) tâm lý quen thuộc đối với hầu hết mọi nhà đầu tư trong lĩnh vực tài chính. Đây là 2 hội chứng phổ biến mà các nhà đầu tư mới vào nghề thường gặp phải dẫn đến các hậu quả đáng tiếc. Vậy FOMO là gì? FUD là gì? và Làm sao để vượt qua được hai hội chứng tâm lý nguy hiểm này trong đợt tăng phi mã năm 2021 2022 này.
Hãy cùng Thánh Địa Bitcoin tìm hiểu qua bài viết dưới đây:
FOMO là gì?
FOMO là ghi tắt của chữ Fear Of Missing Out, hiểu nôm na là sợ bị bỏ rơi, bỏ lỡ. Cảm giác này ám ảnh người mắc phải rằng những người xung quanh sẽ đạt được thứ gì đó mà mình không được. Từ đó, hội chứng này thôi thúc người mắc phải phải hành động gì đó tại thời điểm thiếu lý trí, dẫn đến quyết định sai lầm, gây ít nhiều hậu quả.
Người mắc hội chứng FOMO sợ bỏ lỡ một mối quan hệ xã hội, một trải nghiệm mới lạ, một khoản đầu từ siêu lợi nhuận hay các sự kiện thú vị khác. Nói cách khác, người mắc phải hội chứng này luôn sợ rằng mình đã đưa ra quyết định sai lầm khi dành thời gian làm việc này mà không phải việc kia.
Nghiên cứu chỉ ra rằng hội chứng FOMO thường gặp ở người trong độ tuổi tử 18 đến 33. Một cuộc khảo sát tìm ra rằng khoảng 2/3 số người trong nhóm tuổi này thừa nhận thường xuyên mắc hội chứng này. Bằng cách này hay cách khác, dù nhu cầu và mong muốn khác nhau nhưng FOMO có thể bắt gặp ở bất cứ ai, bất cứ lĩnh vực nào, bất kể bạn thích ẩm thực, du lịch, mua sắm hay đầu tư tài chính.
Trong đầu tư, FOMO là cảm giác khi một đồng coin đang trên đà tăng giá mạnh mẽ trong thời gian ngắn, nhà đầu tư bị kích thích với việc kiếm một khoản lời khủng trong thời gian ngắn nên đã vào lệnh mua, hành động này được gọi là FOMO.
FUD là gì?
FUD là viết tắt của từ Fear – Uncertainty – Doubt, hiểu nôm na là Sợ hãi – Không chắc chắn – Nghi ngờ. FUD là chiến thuật tung tin giả được sử dụng trong kinh doanh, marketing, chính trị, tuyên truyền… Chiến thuật FUD làm ảnh hưởng đến nhận thức bằng cách tạo ra các thông tin tiêu cực, sai lệch.
Trong Trade coin, FUD chỉ cảm giác hoang mang, sợ hãi của trader khi xuất hiện những tin tức không tốt về thị trường trên phương tiện truyền thông. Những Trader mắc phải hội chứng này dẫn đến việc bán tháo coin một cách không cần thiết làm cho giá thị trường sụt giảm nghiêm trọng, tạo điều kiện cho cá voi, cá mập thu gom coin với giá rẻ.
FOMO và FUD trong đời sống hàng ngày
Chúng ta không chỉ bắt gặp hội chứng tâm lý FOMO và FUD trong thị trường tài chính mà trong đời sống xã hội hàng ngày cũng thấy. Sự phát triển của mạng xã hội khiến hội chứng FOMO trở nên trầm trọng hơn. Những ví dụ tiêu biểu về FOMO như các bạn trẻ liên tục kiểm tra Facebook để không bỏ lỡ những thông tin từ bạn bè, từ các ngôi sao phim ảnh, ca nhạc.
Biểu hiện khác của FOMO như là phải cố gắng mua 1 cái iphone mới trong trào lưu ai cũng mua Iphone, mặc dù không sử dụng hết tính năng hoặc các tính năng vẫn tương tự chiếc Iphone bạn đang sử dụng. Sẽ thật tuyệt nếu bạn thật sự muốn trải nghiệm chiếc Iphone mới nên mua, hoặc bạn có rất nhiều tiền và sẵn sàng chi trả cho những thứ tốt nhất.
Điều này rất khác so với việc bạn bị FOMO, sợ ai cũng có Iphone mới mà bạn thì không. Thế là bằng nỗi sợ hãi bạn mất khả năng tư duy về việc mình có thật sự muốn sở hữu chiếc điện thoại đó không, mất khả năng tư duy về nguồn lực tài chính của bản thân,…
Có một thống kê cho thấy tầm 56% số người sử dụng mạng xã hội có mắc phải hội chứng FOMO. Sự phổ biến của nhiều loại mạng xã hội cũng như hàng loạt trang tin tức khiến cho FOMO ngày càng trở nên phổ biến hơn.
FOMO trong lĩnh vực đầu tư, lý giải vì sao Trader đu đỉnh bán đáy
Tại sao Trader là người chịu ảnh hưởng nhiều của FOMO
Đối với những Trader thiếu kinh nghiệm, hay không có khả năng quản trị cảm xúc tốt việc dính FOMO là rất dễ dàng. FOMO là một hội chứng tâm lý, mà Trader là người phải chịu gánh nặng tâm lý gần như mỗi ngày bởi việc liên tục nhìn biểu đồ và làm việc với con số. Vì vậy, Trader là đối tượng bị ảnh hưởng của FOMO trầm trọng nhất trong giới đầu tư tài chính.
Một kênh đầu tư gần đây đang khá hot là đầu tư Bitcoin. Giá Bitcoin đột nhiên tăng lên gấp vài lần chỉ trong thời gian ngắn. Điều này khiến các Trader hoặc nhà đầu tư chưa kịp mua vào Bitcoin “nháo nhào” nhảy vào mua vì sợ bỏ lỡ một xu hướng tăng mạnh mẽ của Bitcoin trong tương lai.
Tại sao FOMO có thể giết chết thị trường?
FOMO từng “giết chết” thị trường tài chính thế giới nhiều lần trong lịch sử. Gần đây nhất là bong bóng đầu tư vào các công ty internet những năm 2000 tại Mỹ. Lúc đó, ai cũng sợ là mình sẽ bỏ lỡ làn sóng này, thế là nhảy vào mua quyết liệt. Sau khi bong bóng dotcom tan vỡ, nhiều công ty internet quay về giá trị thực bằng không, khiến đa số nhà đầu tư thua lỗ, phá sản.
Hội chứng FOMO ở Việt Nam chúng ta thấy là các làn sóng đầu tư vào chứng khoán năm 2007, vàng năm 2008 – 10, bất động sản cũng tầm 2008 – 10. Cứ sau một làn sóng như vậy, FOMO khiến các nhà đầu tư không am hiểu mà chỉ nhảy vào bởi sợ bỏ lỡ cơ hội bị thua lỗ.
Có một câu nói nổi tiếng trong giới đầu tư là “Khi thị trường tham lam thì đó là lúc nên rời cuộc chơi” vì đó là lúc hội chứng FOMO tác động diện rộng lên thị trường, khiến cho thị trường bị bong bóng.
Áp dụng FOMO để lừa đảo ra sao?
Đưa thông tin lên mạng xã hội
Bobby Azarian – Tiến sĩ nổi tiếng về tâm lý học đã chia sẻ:
Khi Bitcoin ngày càng đi vào đời sống, thị trường tiền Cryptocurrency cũng nở rộ. Hàng ngày, các nhà đầu tư chứng kiến nhiều loại Cryptocurrency với mức tăng chóng mặt chỉ trong vài giờ. Mỗi tháng, có ít nhất 2 đến 3 đợt bơm lớn, gây sự chú ý lớn của cộng đồng. Ngay khi các đợt bơm diễn ra, thông tin được nhanh chóng phát tán trên các mạng xã hội, Facebook, Twitter, Reddit, tạo ra làn sóng mọi người đổi vào mua do sợ bị bỏ rơi (FOMO).
Với cơ chế như vậy, chỉ cần đẩy vài thông tin ảo, thị trường sẽ dậy sóng, giá tăng phi mã, làm nhà đầu tư và những công ty phát hành giàu lên nhanh chóng. Không chỉ nhà đầu tư cố gắng tạo hiệu ứng FOMO trong cộng đồng. Ngay cả những người nổi tiếng, chuyên gia tư vấn tài chính, những người mong muốn gây chú ý bằng việc dự đoán giá các loại coin, cũng phần nào đóng góp vào quá trình bơm thổi của thị trường. Nhanh chóng, giá các coin này tăng phi mã gấp vài lần, không quan trọng nó có ứng dụng thực tế gì trong cuộc sống.
Vòng xoay FOMO và FUD để thao túng tư duy
Nhưng mỗi đợt bơm này không thể kéo dài, cho dù đồng coin tốt đến đâu, hay thông tin quan trọng ra sao, giá thường nhanh chóng đi xuống khi FUD bắt đầu được phát tán. Vòng quay FUD – FOMO đã trở thành phần khá dễ đoán của thị trường Crypto. Khi thị trường nóng, FOMO nhanh chóng được phát tán. Khi có tin xấu FUD sẽ được phát tán. Rõ ràng, trong trường hợp nào thì nỗi sợ cũng là yếu tố chi phối thị trường lớn nhất.
Azarian giải thích với độc giả của Psychology Today:
Nếu là người ngoài cuộc, hội chứng FOMO – FUD có thể là một trò giải trí đáng xem. Nhưng thật sự đây không phải là một trò chơi. Điều tưởng chừng như đơn giản này lại đem đến hậu quả tài chính nghiêm trọng đối với các nhà đầu tư.
Các tổ chức hay cá nhân sử dụng hội chứng FOMO này như là một cách để lừa đảo. Bọn chúng đưa nạn nhân vào các hội thảo, vẽ ra những công nghệ hoặc kênh đầu tư mới, sau đó cho “chim mồi” chen nhau để mua hàng hoặc tham gia đầu tư. Các nạn nhân do tâm lý yếu, thiếu kiến thức, kinh nghiệm nên lập tức bị FOMO, sợ bị lỡ mất cơ hội ngàn vàng trở thành tỷ phú, thế là vội vàng xuống tiền đầu tư, ngờ đâu đó là cái bẫy.
Cách để vượt qua FOMO và FUD trong Trade coin
Hai động thái chống lại những sai lầm trong giao dịch tiền ảo như sau:
- Việc đầu tư coin gắn liền với các nguyên tắc cơ bản và biểu đồ. Nếu biểu đồ của đồng coin có xu hướng tốt và các nguyên tắc cơ bản có ở đó, hãy gắn bó với chiến lược của bạn và lấy cảm xúc từ nó.
- Chú ý FUD sớm và phản ứng tương ứng. Nếu bạn nghĩ rằng giá của một đồng xu sẽ giảm một cách phi lý, hãy thiết lập các điểm dừng của bạn và chuẩn bị sẵn sàng để mua lại chúng.
Việc nhận biết được FOMO hay FUD không hề đơn giản chút nào, việc đầu tiên bạn cần phải giữ trạng thái tâm lý ổn định để có thể nhận định chính xác tình hình thực tế, có thể đưa ra quyết định sáng suốt nhất tại thời điểm đó.
Ngoài ra dưới đây là một số cách để tránh đưa bản thân vào trạng thái bị FOMO, FUD và các câu hỏi giúp bạn định hình lại tư duy.
Tự đặt câu hỏi xem như vậy có thực tế không?
Nếu một kênh đầu tư nào đó đưa ra lãi suất “trên trời” thì anh em nên đặt câu hỏi là nó có thực tế không. Đây là câu hỏi đặt ra ngay từ khi quyết định xuống tiền đầu tư, trả lời được câu hỏi này dù bạn vẫn quyết định mạo hiểm vẫn có thể đưa ra các phương án đi kèm nếu xảy ra sự cố.
Tìm hiểu dưới góc độ pháp lý
Thị trường đầu tư tiền điện tử vẫn đang trong giai đoạn sơ khai nên chưa có sự hoàn thiện về mặt pháp lý. Nhiều tổ chức có thể lách luật để lừa đảo nhà đầu tư, hiểu rõ dự án cũng như căn cứ pháp lý đi kèm giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định chính xác, và nếu có sự cố có thể nhờ tới sự can thiệp của pháp luật.
Xem xét những người kêu gọi đầu tư
Để thẩm định một dự án đầu tư thì yếu tố con người là một trong những yếu tố quan trọng nhất. Nhà đầu tư hay doanh nhân thành công đều là những người sở hữu những tố chất nhất định. Ngoài năng lực chuyên ngành cần thẩm định con người, hành vi, tính cách của đội ngũ sáng lập.
Luôn kiên định với chiến lược đã vạch ra
Một trong những yếu tố cốt lõi quyết định thành bại ở các quyết định nằm ở lòng quyết tâm và ý chí kiên định. Tránh mắc phải các lỗi ra quyết định ngoài dự tính và tầm kiểm soát của bản thân. Nếu đã xác định được điểm vào, hãy kiên nhẫn đợi giá về đúng điểm đó mới vào lệnh, không cố mua khi giá đi ngoài dự định của bạn.
Hiểu rằng thị trường có rất nhiều cơ hội
Hiểu thị trường là một trong những quy tắc khó tuân theo nhất. Thị trường luôn biến đổi liên tục nên việc của nhà đầu tư là cân bằng giữa cơ hội và rủi do để đạt được mức lợi ích lớn nhất nhưng vẫn đảm bảo an toàn.
Cắt lỗ???
Cắt lỗ là thuật ngữ chỉ sử dụng cho Trader, một nhà đầu tư thực thụ sẽ không bao giờ có khái niệm cắt lỗ, bởi họ có bộ hàng trăm tiêu chí để thẩm định và chỉ vào lệnh khi đồng coin đó đạt được các tiêu chuẩn của họ đã đặt ra, sau đó là kiên định với lựa chọn của mình. Bởi nhà đầu tư hiểu về lâu dài thị trường luôn tăng giá và không có khoản đầu tư đúng đắn nào có thể lỗ.
Quản lý vốn hiệu quả
Việc phân phối và quản lý vốn hiệu quả giúp bạn tối thiểu hóa rủi ro do FOMO và FUD gây ra. Thêm vào đó, quản lý vốn tốt giúp bạn duy trì được một khoản lợi nhuận ổn định, khi đó, FOMO và FUD không thể ảnh hưởng đến quyết định của bạn nữa.
Xác định chiến lược đầu tư
Việc xác định phong cách đầu tư bao gồm ngắn hạn, trung hạn hoặc dài hạn để qua đó xác định cách thức ra quyết định ảnh hưởng bởi FOMO và FUD. Gỉa sử bạn thuộc phong cách ngắn hạn (lướt sóng) thì việc thuận theo các đợt FOMO sẽ giúp bạn thu được lợi nhuận nhanh chóng. Ngược lại, với phong cách trung hay dài hạn, FOMO hay FUD đều mang lại những cơ hội tuyệt vời giúp bạn mua đáy bán đỉnh để gia tăng tài sản.
Lời kết
“Tiền từ tay người thiếu kiên nhẫn vào tay người kiên nhẫn”. Để làm chủ và thành công trong cuộc chơi đầu tư, mỗi nhà đầu tư cần tự rèn luyện và sở những phẩm chất của một nhà đầu tư thực thụ và liên tục nâng tầm để bắt kịp xu hướng thị trường, làm chủ và chiến thắng cuộc chơi cảm xúc trong đầu tư.
Đọc thêm các bài viết khác tại website: https://thanhdiabitcoin.com/